Virus Zika không phải là một loại virus mới, nhưng nó đã lây lan gần đây. So với bệnh sốt xuất huyết do muỗi Aedes truyền, bệnh do vi rút Zika gây ra nhẹ hơn, 80% bệnh không có triệu chứng. Tuy nhiên, điều khiến các chuyên gia y tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các nước khác lo lắng là sự gia tăng bất thường của chứng tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh và hội chứng Guillain-Barré. -WHO trả lời một số câu hỏi về vi rút Zika:
Vi rút Zika xảy ra ở đâu?
Vi rút Zika được tìm thấy ở các khu vực nhiệt đới, nơi có một số lượng lớn muỗi truyền ở châu Phi và châu Mỹ, Nam Á và Tây Thái Bình Dương.
Loại virus này được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1947, nhưng trong những năm qua, chỉ có một số trường hợp lẻ tẻ được tìm thấy ở Châu Phi và Nam Á. Năm 2007, trận dịch đầu tiên bùng phát ở Thái Bình Dương. Kể từ năm 2013, các đợt bùng phát đã được báo cáo ở Tây Thái Bình Dương, châu Mỹ và châu Phi. Môi trường mà muỗi có thể sống và sinh sản ngày càng mở rộng, cộng với tác động của quá trình đô thị hóa và toàn cầu hóa ngày càng mở rộng, những vụ dịch virus đô thị quy mô lớn này có khả năng xảy ra trên khắp thế giới. Các cơ quan y tế đang điều tra mối liên hệ giữa đợt bùng phát virus Zika và sự gia tăng bất thường của chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Ảnh: BBC .
Người ta nhiễm virus Zika như thế nào?
Những người bị muỗi Aedes cắn có thể bị nhiễm vi rút Zika. Đây cũng là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, sốt chikungunya và sốt vàng da.
Phương thức sinh sản của muỗi Aedes là gì?
Chỉ muỗi cái mới đốt, khi no rồi, nghỉ ba ngày trước khi đẻ. Trứng có thể tồn tại đến một năm nếu không có nước. Khi có nước, đọng lại một ít nước để trứng phát triển thành bọ gậy rồi thành muỗi trưởng thành. Muỗi bị lây nhiễm bởi những người bị nhiễm vi rút này.
Muỗi Aedes ở đâu?
Có hai loại Aedes lây lan vi rút Zika. Trong hầu hết các trường hợp, vi rút Zika lây lan bởi Aedes aegypti (Muỗi vằn) ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Aedes albopictus cũng có thể truyền vi rút. Loài muỗi này có thể ngủ đông và tồn tại ở nhiệt độ mát hơn.
Aedes có thể đi du lịch ở một quốc gia hoặc khu vực không?
Muỗi Aedes có khả năng bay thấp, không thể bay xa hơn 400m. Nhưng mọi người có thể vô tình di chuyển nó từ nơi này sang nơi khác (ví dụ, ở phía sau xe hơi, giữa những cái cây). Nếu nó có thể sống sót trong nhiệt độ của điểm đến, về mặt lý thuyết, nó có thể sinh sản và lây lan vi rút Zika đến những nơi mới.
Các triệu chứng của bệnh do vi rút Zika là gì? — Virus Zika thường gây bệnh nhẹ; các triệu chứng xuất hiện vài ngày sau khi bị muỗi đốt. Hầu hết mọi người sẽ bị sốt nhẹ và phát ban. Một số có thể gây viêm kết mạc, đau cơ và khớp, và mệt mỏi. Các triệu chứng thường biến mất trong vòng 2 đến 7 ngày.
Các biến chứng có thể xảy ra do vi rút Zika là gì?
Kể từ năm 2007, không có sự bùng phát lớn của vi rút Zika, vì vậy xin lưu ý rằng các biến chứng của bệnh này rất hạn chế.
Đợt bùng phát virus Zika đầu tiên ở Polynesia thuộc Pháp từ năm 2013 đến năm 2014 trùng với thời điểm xảy ra dịch sốt xuất huyết, các cơ quan y tế quốc tế cho biết có sự gia tăng các báo cáo về hội chứng Guillain-Barre bất thường. Một nghiên cứu hồi cứu về hiệu ứng này đang được tiến hành. Trong đợt bùng phát virus Zika đầu tiên ở Brazil vào năm 2015, hội chứng này cũng gia tăng.
Năm 2015, bộ y tế địa phương Brazil cũng phát hiện ra sự gia tăng số lượng trẻ sơ sinh. Chứng đầu nhỏ và sự bùng phát của virus Zika. Các bộ phận liên quan đang nghiên cứu mối quan hệ giữa virus khiếm khuyết này và virus Zika.
Hội chứng Guillain-Barré là một căn bệnh mà hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công một phần của hệ thần kinh. Các triệu chứng chính bao gồm yếu cơ và cảm giác bò (tê và ngứa) ở tay và chân. Nếu các cơ hô hấp bị ảnh hưởng, nó có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và phải nhập viện. Hầu hết bệnh nhân mắc hội chứng Guillain-Barré có thể hồi phục.
Phụ nữ mang thai có nên lo lắng về virus Zika? Bệnh Zika ở phụ nữ có thai và tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Cho đến khi mối liên hệ này có thể được hiểu rõ hơn, phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai nên chú ý phòng ngừa muỗi đốt.
Nếu bạn đang mang thai và nghi ngờ mình có thể mắc bệnh do vi rút Zika, vui lòng giới thiệu với bác sĩ để được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ.
Chứng đầu nhỏ là gì?
Đầu nhỏ là bệnh, trẻ em ít khi mắc bệnhđầu của nh rất nhỏ. Điều này là do sự phát triển bất thường của não trong tử cung hoặc thời thơ ấu. Trẻ sơ sinh và trẻ em bị tật đầu nhỏ thường khó phát triển trí não khi lớn lên.
Chứng đau đầu nhỏ có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường và di truyền khác nhau như hội chứng Down; sử dụng hoặc tiếp xúc với ma túy, rượu hoặc các chất độc khác khi còn trong bụng mẹ; và bệnh rubella khi mang thai.
Bệnh do vi rút Zika được điều trị như thế nào?
Các triệu chứng của bệnh do vi rút Zika có thể được điều trị bằng thuốc hạ sốt và giảm đau thường dùng, nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Nếu các triệu chứng xấu đi, mọi người nên đến gặp bác sĩ. Không có phương pháp điều trị hoặc vắc xin đặc hiệu cho bệnh này.
Làm thế nào để chẩn đoán virus Zika?
Đối với hầu hết các trường hợp được chẩn đoán là nhiễm vi rút Zika, chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và tiền sử bệnh gần đây của họ (chẳng hạn như bị muỗi đốt hoặc đi du lịch đến nơi có vi rút Zika đã lây lan). Phòng thí nghiệm có thể xác nhận chẩn đoán thông qua xét nghiệm máu.
Tôi nên làm gì để bảo vệ mình?
Cách tốt nhất để chống lại vi rút Zika và các bệnh do muỗi truyền khác (như sốt xuất huyết và sốt vàng da) là tránh bị muỗi đốt. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng thuốc chống côn trùng. Mặc quần áo che càng nhiều càng tốt (màu sáng là tốt nhất); sử dụng các vật chắn như tấm chắn cửa sổ, tấm bịt cửa và cửa sổ; rèm ngủ. Ngoài ra, cần đổ hết nước, làm sạch hoặc đậy nắp các dụng cụ chứa nước như xô, chậu hoa hoặc lốp xe cũ để loại bỏ nơi sinh sản của muỗi.
Tôi không nên đến những nơi có dịch bệnh do vi rút Zika?
Để phòng chống virus Zika và các bệnh do muỗi truyền khác, mọi người nên áp dụng các cách trên để tránh bị muỗi đốt. Phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai nên tuân theo lời khuyên này, và nếu đi du lịch đến các khu vực có dịch virus Zika, họ cũng có thể tham khảo ý kiến của sở y tế địa phương. Có bằng chứng cho thấy WHO không khuyến nghị bất kỳ hạn chế buôn bán hoặc đi lại nào liên quan đến bệnh do vi rút Zika.
Nam Phương
No comment yet, add your voice below!